cogain
Irish
Alternative forms
- cangail
Etymology
From Middle Irish cocnaid, from Old Irish con·cná, from Proto-Celtic *knāyeti (“to bite, chew”), from Proto-Indo-European *kneh₂- (“to bite, gnaw”). Cognate with Scottish Gaelic cagainn and Welsh cnoi.
Pronunciation
- (Munster, Connacht) IPA(key): /ˈkɔɡənʲ/
- (Ulster) IPA(key): /ˈkaɡənʲ/ (as if spelled cagain)
Verb
cogain (present analytic cognaíonn, future analytic cognóidh, verbal noun cogaint, past participle coganta)
- to chew
Conjugation
Second Conjugation
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | cognaím | cognaíonn tú; cognaír† | cognaíonn sé, sí | cognaímid; cognaíonn muid | cognaíonn sibh | cognaíonn siad; cognaíd† | a chognaíonn; a chognaíos / a gcognaíonn*; a gcognaíos* | cognaítear |
past | chogain mé; chognaíos | chogain tú; chognaís | chogain sé, sí | chognaíomar; chogain muid | chogain sibh; chognaíobhair | chogain siad; chognaíodar | a chogain / ar chogain* | cognaíodh | |
past habitual | chognaínn / gcognaínn‡‡ | chognaíteá / gcognaíteᇇ | chognaíodh sé, sí / gcognaíodh sé, s퇇 | chognaímis; chognaíodh muid / gcognaímis‡‡; gcognaíodh muid‡‡ | chognaíodh sibh / gcognaíodh sibh‡‡ | chognaídís; chognaíodh siad / gcognaídís‡‡; gcognaíodh siad‡‡ | a chognaíodh / a gcognaíodh* | chognaítí / gcognaít퇇 | |
future | cognóidh mé; cognód; cognóchaidh mé† | cognóidh tú; cognóir†; cognóchaidh tú† | cognóidh sé, sí; cognóchaidh sé, sí† | cognóimid; cognóidh muid; cognóchaimid†; cognóchaidh muid† | cognóidh sibh; cognóchaidh sibh† | cognóidh siad; cognóid†; cognóchaidh siad† | a chognóidh; a chognós; a chognóchaidh†; a chognóchas† / a gcognóidh*; a gcognós*; a gcognóchaidh*†; a gcognóchas*† | cognófar; cognóchar† | |
conditional | chognóinn; chognóchainn† / gcognóinn‡‡; gcognóchainn†‡‡ | chognófá; chognóchthᆠ/ gcognófᇇ; gcognóchthᆇ‡ | chognódh sé, sí; chognóchadh sé, sí† / gcognódh sé, s퇇; gcognóchadh sé, s톇‡ | chognóimis; chognódh muid; chognóchaimis†; chognóchadh muid† / gcognóimis‡‡; gcognódh muid‡‡; gcognóchaimis†‡‡; gcognóchadh muid†‡‡ | chognódh sibh; chognóchadh sibh† / gcognódh sibh‡‡; gcognóchadh sibh†‡‡ | chognóidís; chognódh siad; chognóchadh siad† / gcognóidís‡‡; gcognódh siad‡‡; gcognóchadh siad†‡‡ | a chognódh; a chognóchadh† / a gcognódh*; a gcognóchadh*† | chognófaí; chognóchthaí† / gcognófa퇇; gcognóchtha톇‡ | |
subjunctive | present | go gcognaí mé; go gcognaíod† | go gcognaí tú; go gcognaír† | go gcognaí sé, sí | go gcognaímid; go gcognaí muid | go gcognaí sibh | go gcognaí siad; go gcognaíd† | — | go gcognaítear |
past | dá gcognaínn | dá gcognaíteá | dá gcognaíodh sé, sí | dá gcognaímis; dá gcognaíodh muid | dá gcognaíodh sibh | dá gcognaídís; dá gcognaíodh siad | — | dá gcognaítí | |
imperative | cognaím | cogain | cognaíodh sé, sí | cognaímis | cognaígí; cognaídh† | cognaídís | — | cognaítear | |
verbal noun | cogaint | ||||||||
past participle | coganta |
* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis
- Alternative verbal nouns: cognadh, cognamh
Mutation
Irish mutation | ||
---|---|---|
Radical | Lenition | Eclipsis |
cogain | chogain | gcogain |
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. |
Further reading
- Gregory Toner, Maire Ní Mhaonaigh, Sharon Arbuthnot, Dagmar Wodtko, Maire-Luise Theuerkauf, editors (2019) , “con·cnaí”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- “cognaim” in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, Irish Texts Society, 1st ed., 1904, by Patrick S. Dinneen, page 159.
- "cogain" in Foclóir Gaeilge–Béarla, An Gúm, 1977, by Niall Ó Dónaill.