clúmh
Irish
Etymology
From Middle Irish clúmh, from Old Irish clúm (“down, feathers, plumage, fur”), from Latin plūma (“feather, plume”).
Pronunciation
- (Munster) IPA(key): /kl̪ˠuːvˠ/, /kl̪ˠũːvˠ/
- (Galway) IPA(key): /klˠuːv/, /kl̪ˠuːv/
- (Mayo) IPA(key): /klˠuː/, /kl̪ˠuː/
- (Ulster) IPA(key): /klˠũː/, /kl̪ˠũː/[1]
Noun
clúmh m (genitive singular clúimh)
- (of birds) plumage, down, feathers
- Synonym: cluimhreach
- body hair; down (on cheeks)
- (of animal) fur, coat
- Synonym: fionnadh
- (botany, of trees) foliage
- Synonym: duilliúr
- (botany, of plants) egret
- Synonym of clúmhach (“fluff, fuzz”)
Declension
Declension of clúmh
First declension
Bare forms (no plural of this noun)
| Forms with the definite article:
|
Derived terms
- clúmhach (“downy, feathery; hairy, furry; coated; fluffy, fuzzy; fleecy”, adjective)
- leaba chlúimh (éan) f, leaba chluimhrí f (“feather bed”)
- clúmh liath m (“downy mildew”)
Verb
clúmh (present analytic clúmhann, future analytic clúmhfaidh, verbal noun clúmhadh, past participle clúfa)
- (transitive) Synonym of cluimhrigh (“pluck (feathers); preen”)
Conjugation
First Conjugation (A)
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | clúmhaim | clúmhann tú; clúmhair† | clúmhann sé, sí | clúmhaimid | clúmhann sibh | clúmhann siad; clúmhaid† | a chlúmhann; a chlúmhas / a gclúmhann*; a gclúmhas* | clúmhtar |
past | chlúmh mé; chlúmhas | chlúmh tú; chlúmhais | chlúmh sé, sí | chlúmhamar; chlúmh muid | chlúmh sibh; chlúmhabhair | chlúmh siad; chlúmhadar | a chlúmh / ar chlúmh* | clúmhadh | |
past habitual | chlúmhainn / gclúmhainn‡‡ | chlúmhtá / gclúmhtᇇ | chlúmhadh sé, sí / gclúmhadh sé, s퇇 | chlúmhaimis; chlúmhadh muid / gclúmhaimis‡‡; gclúmhadh muid‡‡ | chlúmhadh sibh / gclúmhadh sibh‡‡ | chlúmhaidís; chlúmhadh siad / gclúmhaidís‡‡; gclúmhadh siad‡‡ | a chlúmhadh / a gclúmhadh* | chlúmhtaí / gclúmhta퇇 | |
future | clúmhfaidh mé; clúmhfad | clúmhfaidh tú; clúmhfair† | clúmhfaidh sé, sí | clúmhfaimid; clúmhfaidh muid | clúmhfaidh sibh | clúmhfaidh siad; clúmhfaid† | a chlúmhfaidh; a chlúmhfas / a gclúmhfaidh*; a gclúmhfas* | clúmhfar | |
conditional | chlúmhfainn / gclúmhfainn‡‡ | chlúmhfá / gclúmhfᇇ | chlúmhfadh sé, sí / gclúmhfadh sé, s퇇 | chlúmhfaimis; chlúmhfadh muid / gclúmhfaimis‡‡; gclúmhfadh muid‡‡ | chlúmhfadh sibh / gclúmhfadh sibh‡‡ | chlúmhfaidís; chlúmhfadh siad / gclúmhfaidís‡‡; gclúmhfadh siad‡‡ | a chlúmhfadh / a gclúmhfadh* | chlúmhfaí / gclúmhfa퇇 | |
subjunctive | present | go gclúmha mé; go gclúmhad† | go gclúmha tú; go gclúmhair† | go gclúmha sé, sí | go gclúmhaimid; go gclúmha muid | go gclúmha sibh | go gclúmha siad; go gclúmhaid† | — | go gclúmhtar |
past | dá gclúmhainn | dá gclúmhtá | dá gclúmhadh sé, sí | dá gclúmhaimis; dá gclúmhadh muid | dá gclúmhadh sibh | dá gclúmhaidís; dá gclúmhadh siad | — | dá gclúmhtaí | |
imperative | clúmhaim | clúmh | clúmhadh sé, sí | clúmhaimis | clúmhaigí; clúmhaidh† | clúmhaidís | — | clúmhtar | |
verbal noun | clúmhadh | ||||||||
past participle | clúfa |
* Indirect relative
† Archaic or dialect form
‡‡ Dependent form used with particles that trigger eclipsis
Mutation
Irish mutation | ||
---|---|---|
Radical | Lenition | Eclipsis |
clúmh | chlúmh | gclúmh |
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. |
References
- Quiggin, E. C. (1906) A Dialect of Donegal, Cambridge University Press, page 21
Further reading
- Ó Dónaill, Niall (1977), “clúmh”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “clúm, clúim”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- Entries containing “clúmh” in English-Irish Dictionary, An Gúm, 1959, by Tomás de Bhaldraithe.
- Entries containing “clúmh” in New English-Irish Dictionary by Foras na Gaeilge.
- Sjoestedt, M. L. (1931) Phonétique d’un parler irlandais de Kerry (in French), Paris: Librairie Ernest Leroux, page 29